Otoskleroz
Otoskleroz, iç kulaktaki kemiklerin anormal bir şekilde büyümesi ve sertleşmesi ile ortaya çıkan bir hastalıktır. Bu durum, ses dalgalarının iç kulağa iletilmesini engelleyerek işitme kaybına neden olur. Aslında, iç kulakta yeni kemik oluşumu, ses titreşimlerinin iletildiği kemikçiklerin hareketini kısıtlar ve işitme sorunlarına yol açar.
Otoskleroz Neden Olur?
Otosklerozun kesin nedeni henüz tam olarak bilinmemektedir. Ancak genetik yatkınlık, hormonal değişiklikler (özellikle hamilelik döneminde) ve bazı viral enfeksiyonlar (kızamık gibi) risk faktörleri arasında gösterilmektedir.
Otoskleroz Belirtileri Nelerdir?
- İşitme kaybı: Genellikle yavaş yavaş ilerleyen, özellikle düşük frekanslı sesleri duymakta zorlanma.
- Kulak çınlaması (tinnitus): Kulakta sürekli bir uğultu veya çınlama sesi duyma.
- Denge sorunları: Baş dönmesi, sersemlik hissi.
- Kulak ağrısı: Nadir durumlarda görülebilir.
- Kendi sesini daha yüksek duyma: Otoskleroz hastaları, kendi seslerini daha yüksek duyabilir ve bu nedenle seslerini kısabilirler.
Otoskleroz Teşhisi
Doktorunuz, öncelikle fizik muayene yaparak kulaklarınızı inceleyecek ve işitme testleri gerçekleştirecektir. Tonal odyometri testi ile farklı frekanslardaki sesleri ne kadar iyi duyduğunuz ölçülürken, sese duyarlılık testi farklı ses şiddetlerine olan duyarlılığınızı değerlendirir. Orta kulağın işlevini değerlendirmek için impedansmetri yapılır. Beyin sapı odyometrisi ise beynin işitme sinyallerini nasıl işlediğini anlamak için kullanılan bir testtir. Ayrıca, iç kulağın yapısını daha detaylı incelemek amacıyla BT veya MR görüntüleme yöntemlerine başvurulabilir.
Otoskleroz Tedavisi
Otoskleroz tedavisi, hastalığın evresine ve hastanın şikayetlerine göre değişir.
- İlaç tedavisi: Erken evrede, sodyum florür gibi ilaçlar hastalığın ilerlemesini yavaşlatabilir.
- Cerrahi tedavi: İşitme kaybı ilerlemişse veya hastanın yaşam kalitesini önemli ölçüde etkilemişse cerrahi müdahale gerekebilir. Cerrahi yöntemler arasında üzengi protezi (stapedes) ameliyatı en sık kullanılanıdır.
Otoskleroz Ameliyatı (Stapedektomi) Nasıl Yapılır?
Otoskleroz ameliyatı, genel anestezi altında gerçekleştirilir ve kulak kanalından yapılan küçük bir kesi ile orta kulağa ulaşılır. İlk adımda, kulak zarı dikkatlice açılarak orta kulağa erişim sağlanır. Daha sonra, ses titreşimlerini iç kulağa ileten üzengi kemiği (stapes), hastalık nedeniyle sertleşmiş ve hareketsiz hale geldiği için özel cerrahi aletler kullanılarak çıkarılır. Çıkarılan bu kemiğin yerine, ses titreşimlerini iç kulağa iletmek amacıyla genellikle teflon veya titanyum gibi biyolojik uyumlu malzemelerden yapılmış özel bir protez yerleştirilir. Son olarak, kulak zarı kapatılarak ameliyat tamamlanır.
Ameliyat Süresi
Ameliyatın süresi ortalama 1 saat kadardır. Ancak hastanın durumuna ve ameliyatın karmaşıklığına göre bu süre biraz daha uzayabilir.
Ameliyat Sonrası Süreç
Ameliyat sonrası genellikle 1-2 gün hastanede kalınır. Bir hafta sonra kontrol için doktorunuza başvurmanız gerekir. Ameliyat sonrası ilk birkaç hafta içinde kulağınızı sudan korumanız, ağır fiziksel aktivitelerden kaçınmanız ve doktorunuzun önerdiği ilaçları kullanmanız önemlidir.
Ameliyatın Riskleri
Her cerrahi işlemde olduğu gibi otoskleroz ameliyatında da bazı riskler bulunmaktadır. Bu riskler arasında:
- İşitme kaybında iyileşme olmaması
- İşitmenin daha da kötüleşmesi
- Yüz felci
- Enfeksiyon
- Kanama gibi durumlar sayılabilir.
Ancak bu riskler oldukça düşüktür ve deneyimli bir ekip tarafından yapılan ameliyatlarda daha da azalır.
Ameliyat Sonrası Dikkat Edilmesi Gerekenler
Otoskleroz ameliyatı sonrasında iyileşme sürecinde bazı noktalara dikkat edilmesi önemlidir. İlk 2-3 ay boyunca ağır sporlar ve ağırlık kaldırma gibi fiziksel aktivitelerden kaçınılmalıdır. Uçak yolculuğu veya dalış gibi basınç değişikliklerine yol açan durumlar da bu süreçte önerilmez. Ayrıca, kulak hijyenine özen göstermek ve doktorun önerdiği şekilde kulak temizliğini yapmak iyileşme sürecine katkı sağlar.
Ameliyatın Faydaları
Otoskleroz ameliyatı, çoğu hastada işitme kaybını önemli ölçüde düzeltir ve yaşam kalitesini artırır. Ancak, her hastanın durumu farklı olduğu için sonuçlar kişiden kişiye değişebilir.
Otosklerozla Yaşamak
Otoskleroz, uygun tedavi ile kontrol altına alınabilen bir hastalıktır. İşitme cihazları, koklear implantlar veya cerrahi müdahaleler sayesinde işitme kaybı önemli ölçüde düzeltilebilir. Ayrıca, işitme rehabilitasyonu ve destek grupları, hastaların günlük yaşamlarını daha kolay hale getirebilir.